Tìm hiểu về chổi than máy khoan, phân loại chổi than, vai trò và cách lắp đặt

Máy khoan là một công cụ không thể thiếu trong nhiều hoạt động sửa chữa, xây dựng. Để đảm bảo máy hoạt động ổn định và bền bỉ, việc hiểu rõ về các bộ phận cấu thành, đặc biệt là chổi than. Vậy chổi than máy khoan là gì? Chổi than vai trò như thế nào trong quá trình hoạt động của máy và làm thế nào để lắp đặt chổi than một cách chính xác? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên.

1. Chổi than là gì?

Chổi than của máy khoan có hình dáng giống như một chiếc bàn chải nhỏ, được thiết kế để nằm bên ngoài và có thể dễ dàng nhìn thấy khi mở lớp vỏ của máy. Chất liệu chính của chổi than là carbon, bên ngoài được bao bọc bởi các sợi dây đồng. Chổi than được kết nối với động cơ thông qua một dây dẫn để đảm bảo việc truyền tải điện năng.

Kích thước của chổi than trong động cơ máy khoan cầm tay thường khá nhỏ và sẽ dần bị mài mòn theo thời gian sử dụng, do quá trình truyền dẫn điện liên tục giúp máy khoan hoạt động. Loại chổi than này phổ biến trong nhiều thiết bị cầm tay khác như máy mài, máy cưa, cũng như các thiết bị gia dụng nhỏ gọn như máy sấy tóc hay máy hút bụi. Đặc biệt, chổi than rất phù hợp để sử dụng cho các loại máy khoan.

2. Phân loại chổi than máy khoan

Có nhiều loại chổi than dành cho máy khoan, mỗi loại được thiết kế để phù hợp với các nhu cầu sử dụng khác nhau, bao gồm:

• Chổi than tự động: Loại chổi này được dùng trong các máy khoan có hệ thống tự động, giúp giảm bớt công sức khi cần thay thế chổi than.
• Chổi than thủ công: Thường thấy trong các máy khoan đời cũ hoặc sử dụng để thay thế khi chổi than bị hỏng.
• Chổi than lưới: Được dùng trong các máy khoan để loại bỏ vật liệu không mong muốn trong quá trình vận hành.
• Chổi than đa năng: Có khả năng điều chỉnh kích thước và hình dạng, thích hợp cho nhiều công việc khác nhau.

Bên cạnh đó, chổi than còn được phân loại theo cấu tạo, bao gồm:

• Chổi than đơn: Gồm một miếng carbon kèm dây đồng quấn xung quanh.
• Chổi than kép: Là sự kết hợp của hai chổi than đơn được nối với nhau bằng dây cáp hoặc đầu nối đặc biệt.
• Chổi than dạng sandwich: Cấu tạo từ hai miếng than ghép cứng với nhau, có thể cùng loại hoặc khác loại vật liệu.
• Chổi than tách biệt: Trái ngược với dạng sandwich, loại này gồm hai hoặc nhiều miếng than riêng lẻ, không được gắn cố định, có thể di chuyển linh hoạt hoặc sử dụng riêng rẽ.

Những loại chổi than này được thiết kế để tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của máy khoan, phù hợp với từng ứng dụng cụ thể trong thực tế.

3. Vai trò của chổi than

Trong các động cơ điện của máy khoan, chổi than đóng vai trò thiết yếu, là bộ phận quan trọng kết nối giữa các bộ phận chuyển động và các thành phần cố định.

Chổi than đảm bảo kết nối giữa stato (phần tĩnh) và roto (phần quay) trong động cơ, giúp động cơ duy trì hoạt động với hiệu suất từ 70 - 80%. Đối với các thiết bị điện cầm tay phổ biến như máy khoan, chổi than không thể thiếu, bởi nó hỗ trợ cơ chế truyền điện và tạo lực xoay mạnh mẽ cần thiết cho hoạt động của thiết bị.

Tuy nhiên, cổ góp và vành trượt của chổi than có xu hướng bị mài mòn trong quá trình sử dụng. Vì vậy, người dùng cần kiểm tra thường xuyên để phát hiện và thay thế chổi than kịp thời, đảm bảo máy luôn vận hành ổn định.

Khi chọn mua máy khoan, bạn nên cân nhắc kỹ để đảm bảo máy được trang bị chổi than chất lượng, giảm nguy cơ hư hỏng không mong muốn. Bên cạnh đó, mỗi loại máy khoan lại phù hợp với một loại chổi than nhất định, do đó cần chọn loại chổi than thích hợp để đảm bảo tốc độ và công suất của máy được duy trì tối ưu.

4. Ưu và nhược điểm của chổi than máy khoan

Ưu điểm

Cấu tạo của chổi than khá đơn giản, không cần đến các hệ thống điều khiển riêng biệt nhưng vẫn đảm bảo động cơ vận hành hiệu quả. Thiết kế động cơ máy khoan được tối ưu hóa để thuận tiện cho người dùng, với khả năng bật tắt dễ dàng chỉ bằng một công tắc, giúp quá trình sử dụng trở nên nhanh gọn và tiện lợi.

Một ưu điểm nổi bật của động cơ sử dụng chổi than là khả năng điều chỉnh mô-men xoắn một cách dễ dàng, khi tốc độ và điện áp tỉ lệ thuận với nhau. Điều này mang lại hiệu quả cao trong việc điều khiển và sử dụng.

Ngoài ra, động cơ chổi than không yêu cầu quá nhiều các linh kiện phức tạp như bộ phận cảm ứng, nhưng vẫn đảm bảo vận hành tốt và dễ dàng thay đổi tốc độ.

Máy khoan pin cầm tay sử dụng chổi than là thiết bị phổ biến, được ứng dụng rộng rãi. Vì vậy, việc thay thế chổi than chất lượng khi cần thiết là rất quan trọng để đảm bảo tuổi thọ và hiệu quả hoạt động của máy.

Nhược điểm

Đối với động cơ chổi than, một nhược điểm đáng chú ý là dễ bị hao mòn do sự ma sát liên tục giữa vành trượt và cổ góp trong quá trình hoạt động. So với động cơ không chổi than, loại động cơ này có độ bền kém hơn, dẫn đến tuổi thọ ngắn hơn.

Mặc dù chổi than có giá thành không quá cao, người dùng vẫn cần thay thế chúng định kỳ để đảm bảo hiệu suất của máy khoan. Quá trình này không chỉ làm tăng chi phí bảo trì mà còn đòi hỏi người sử dụng phải theo dõi thường xuyên tình trạng của thiết bị.

Bên cạnh đó, trong quá trình vận hành, năng lượng điện có thể bị thất thoát do ma sát với cổ góp. Nếu sử dụng máy khoan ở cường độ cao, nhiệt lượng phát sinh lớn cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động của thiết bị.

Việc thường xuyên thay đổi chổi than là điều cần thiết, nhưng điều này có thể làm gia tăng chi phí và thời gian bảo dưỡng, khiến người dùng phải đầu tư thêm nguồn lực để duy trì hiệu quả vận hành của máy.

5. Cách lắp chổi than máy khoan đúng cách

Để lắp chổi than vào máy khoan một cách đúng cách và an toàn, hãy thực hiện các bước sau đây:

Bước 1: Đối với máy khoan pin, hãy chắc chắn máy đã được tắt nguồn. Với máy khoan dùng điện, bạn cần ngắt điện trước khi bắt đầu.

Bước 2: Sử dụng tua vít để mở các vít giữ, từ đó tháo chổi than cũ ra khỏi máy.

Bước 3: Lấy chổi than mới và đặt chính xác vào vị trí của chổi than cũ vừa được tháo ra.

Bước 4: Dùng vít để siết chặt lại chổi than vào đúng vị trí, đảm bảo chổi than không bị lung lay trong quá trình máy hoạt động.

Bước 5: Kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo chổi than vừa khít và không bị lỏng lẻo.

Bước 6: Bật máy khoan lên để thử nghiệm và kiểm tra xem chổi than mới có hoạt động bình thường hay không.

6. Cách sử dụng và bảo quản chổi than

Để đảm bảo chổi than trong thiết bị của bạn luôn bền lâu và hoạt động ổn định, hãy ghi nhớ những lưu ý sau:

Vệ sinh chổi than thường xuyên

Chổi than là một linh kiện thay thế định kỳ, nên cần được lắp đặt ở vị trí dễ tiếp cận và kiểm tra. Sau một thời gian sử dụng, bạn nên lau sạch bụi bẩn bám trên chổi than và cổ góp để duy trì tiếp xúc điện tốt nhất. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các công cụ cầm tay sử dụng trong môi trường công trình.

Tránh để thiết bị quá nóng

Hãy đảm bảo thiết bị của bạn không bị quá nhiệt trong suốt quá trình sử dụng. Nếu thiết bị phải làm việc trong điều kiện nhiệt độ cao, bạn nên sử dụng quạt làm mát hoặc cho máy nghỉ ngơi khi nhiệt độ tăng quá mức để tránh hư hỏng.

Sử dụng đúng cách

Không nên vận hành thiết bị vượt quá công suất hay sử dụng liên tục trong thời gian dài. Điều này không chỉ làm giảm tuổi thọ của chổi than mà còn có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của máy. Tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất sẽ giúp tối ưu hiệu suất và kéo dài độ bền của thiết bị.

Thay chổi than định kỳ

Tùy thuộc vào mức độ sử dụng, bạn nên thay chổi than sau khoảng 1 - 2 năm. Việc thay thế định kỳ giúp động cơ hoạt động hiệu quả hơn và tránh những sự cố không mong muốn, đảm bảo máy luôn hoạt động ổn định và hiệu suất cao.

Tạm kết

Việc hiểu rõ về các loại chổi than, cách lắp đặt và sử dụng đúng chuẩn sẽ giúp bạn duy trì độ bền máy khoan một cách hiệu quả nhất. Dù chổi than có thể bị mài mòn theo thời gian, nhưng việc lựa chọn chổi than chất lượng và thay thế đúng cách sẽ giúp tăng tuổi thọ cho máy khoan và duy trì hiệu suất tối ưu. Hãy kiểm tra và thay chổi than khi cần thiết để tránh những hư hỏng không mong muốn và đảm bảo công việc luôn diễn ra suôn sẻ.

Chổi than là loại phụ kiện của máy khoan có thể mua để thay thế ở các cửa hàng gia dụng, còn nếu bạn có nhu cầu mua các loại phụ kiện cho thiết bị di động, cáp sạc, giá treo, giá đỡ tản nhiệt laptop... Hãy đến ngay các cửa hàng FPT Shop trên toàn quốc để mua được sản phẩm chính hãng. Xem các sản phẩm tại đây:

• Phụ kiện chính hãng

Xem thêm:

• So sánh máy khoan chổi than và không chổi than: Nguyên lý hoạt động và những ưu, nhược điểm
• Động cơ không chổi than là gì? Ứng dụng của động cơ không chổi than trên các thiết bị gia dụng