Cầu dao là gì? Nguyên lý hoạt động của nó ra sao và các loại cầu dao đáng mua nhất hiện nay

Cầu dao điện là một thiết bị quan trọng trong các hệ thống điện gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết sản phẩm nào là tốt nhất. Cùng FPT Shop tìm hiểu bằng cách đọc bài viết dưới đây để có thêm thông tin và đưa ra quyết định đúng đắn nhé!

Cầu dao là gì?

Cầu dao điện là một thiết bị đặc biệt được sử dụng để bảo vệ mạch điện khỏi các tình huống quá tải hoặc sụt áp, đồng thời phát hiện và ngăn chặn các lỗi trong mạch điện để giảm thiểu nguy cơ xảy ra sự cố. Trong thời đại hiện nay, cầu dao điện tự động được áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp và các ứng dụng dân dụng như căn hộ, nhà hàng, khách sạn,... 

So với cầu chì truyền thống, thiết bị này có nhiều ưu điểm vượt trội, đó là khả năng tự động hoặc thủ công đóng mở mạch điện, giúp kéo dài tuổi thọ và tăng tính ổn định của hệ thống điện bằng cách ngăn chặn các tình trạng chập cháy và quá tải. Công tắc điện tự động có chức năng chính là mở và đóng mạch điện để đảm bảo hoạt động ổn định của thiết bị trong nhà và tránh hiện tượng ngắt mạch khi có tải điện quá cao.

Cấu tạo của cầu dao

Cầu dao điện thường có các thành phần sau:

• Vỏ cầu dao: Thường được làm từ nhựa chịu nhiệt và va đập, đảm bảo khả năng cách điện tốt để bảo vệ các bộ phận bên trong và ngăn chặn tiếp xúc điện.
• Tiếp xúc: Bao gồm hai tiếp xúc chính, một cố định và một di động. Khi cầu dao đóng, hai tiếp xúc này sẽ tiếp xúc với nhau để dòng điện chạy qua. Khi mở, chúng tách ra, ngắt dòng điện và bảo vệ mạch điện.
• Thân cầu dao: Là nơi đặt các bộ phận như tiếp xúc, lò xo và cầu chì, thường làm từ kim loại hoặc nhựa kỹ thuật để đảm bảo độ bền và cách điện.
• Cầu chì: Đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ mạch điện và thiết bị khi có quá tải hoặc ngắn mạch. Thường là một dây dẫn kim loại nhỏ có khả năng dẫn điện cao. Khi quá tải, cầu chì sẽ nóng chảy và đứt, ngắt dòng điện qua mạch.
• Lò xo: Giữ cho tiếp xúc trong cầu dao luôn đóng và mở một cách chính xác và ổn định.
• Tay nắm: Là phần dễ nhìn thấy nhất, giúp người dùng dễ dàng điều khiển việc mở/đóng cầu dao.
• Chốt khóa: Một số cầu dao có chốt khóa để ngăn ngừa việc cầu dao bị đóng khi ở trạng thái mở một cách vô ý.

Phân loại cầu dao

Sử dụng các thiết bị hiện đại trong cuộc sống đang trở nên phổ biến hơn và cầu dao điện đóng vai trò quan trọng không thể thiếu. Cầu dao điện được phân chia thành nhiều dạng khác nhau để người dùng có thể chọn lựa dễ dàng theo nhu cầu và mục đích sử dụng của mình.

Cầu dao thông thường

Khi dùng cầu dao thông thường, người ta phải tắt mạch điện bằng tay. Đối với thiết bị này, có thêm cầu chì để ngắt cả dây pha và dây trung tính cùng một lúc, làm cho quá trình ngắt mạch hiệu quả hơn.

Trong trường hợp có vấn đề bất thường gì đó xảy ra, cầu chì sẽ tự động ngắt mạch điện. Để khôi phục mạng lưới điện về trạng thái bình thường, người dùng cần thay mới cầu chì.

Cầu dao phụ tải

Cầu dao điện phụ tải hoạt động giống như cầu dao liên động nhưng có thêm tính năng đóng/ngắt mạch điện ngay cả khi có tải, thường được lắp đặt ở nhánh rẽ để giúp phân đoạn và xử lý sự cố trên đường dây khi có mất điện.

Tính năng đóng/ngắt dòng phụ tải giúp giảm thiểu các sự cố mất điện không đáng có trên đường dây. Nó cũng cho phép bộ phận kỹ thuật theo dõi tình trạng hoạt động của phụ tải để đảm bảo cung cấp điện ổn định trong thời gian dài.

Cầu dao tự động

Cầu dao tự động được thiết kế để tự động ngắt mạch điện khi có tình trạng quá tải hoặc chập mạch xảy ra. Ngoài chức năng này, nó cũng giúp người dùng phát hiện và sửa chữa các lỗi trong hệ thống điện, đồng thời khôi phục mạch về trạng thái hoạt động ban đầu.

Ngoài ra, cầu dao tự động được phân chia thành các dòng sản phẩm như sau:

• Cầu dao RCCB: Đây là thiết bị giúp phát hiện và ngắt mạch nhanh chóng khi có dấu hiệu rò rỉ điện, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
• Cầu dao RCBO: Loại này thường được dùng với mức điện áp cao hơn từ 6A - 65A và vẫn có khả năng tự động ngắt mạch khi cần.
• Cầu dao ELCB: Sản phẩm này chuyên dùng để phát hiện sự cố ngắn mạch và bảo vệ toàn bộ hệ thống điện. Nó cũng giúp ngăn chặn rò dòng đất, đảm bảo hệ thống hoạt động một cách an toàn và ổn định.

Nguyên lý hoạt động

Cầu dao điện bao gồm hệ thống lưỡi dao và một hệ thống kẹp lưỡi, chúng thường được làm bằng kim loại hoặc hợp kim. Phần kết nối dây điện thường được làm từ đồng để cải thiện khả năng dẫn điện và tương tác với dòng điện trong mạch.

Khi cầu dao ở trạng thái đóng, lưỡi dao và hệ thống kẹp lưỡi sẽ tiếp xúc với nhau. Khi đó dòng điện được truyền từ dây dẫn đến lưỡi dao qua hệ thống kẹp lưỡi và đi ra hệ thống điện.

Khi cầu dao ở trạng thái mở, lưỡi dao và hệ thống kẹp lưỡi không được tiếp xúc với nhau. Khi đó, dòng điện từ dây dẫn chỉ truyền tới lưỡi dao và không được kết nối với hệ thống kẹp lưỡi, do đó không có dòng điện chạy qua mạch. 

Phân biệt giữa cầu dao và aptomat

Dựa vào tính năng

Cầu dao và aptomat đều là thiết bị hỗ trợ an toàn khi làm việc với điện. Cầu dao thường được sử dụng để ngắt điện khi cần lắp đặt hoặc sửa chữa hệ thống điện gia đình. Tuy nhiên, nó không có khả năng tự động ngắt dòng điện khi có sự cố xảy ra. 

Trái lại, aptomat có nhiều ưu điểm hơn. Nó có thể được lắp đặt ở nhiều công trình khác nhau để ngăn chặn các sự cố về điện và tự động ngắt dòng điện khi cần thiết, giúp ngăn cháy nổ xảy ra.

Dựa vào thiết kế

Thiết kế của aptomat khá đơn giản với một nút gạt để giúp người dùng tắt điện dễ dàng khi cần. Ngoài ra, kích thước của nó cũng thay đổi tùy vào số lượng cực.

Dựa vào giá thành

Thực tế cho thấy rằng, cầu dao có giá cả phải chăng hơn so với aptomat, phù hợp với túi tiền của đa số người tiêu dùng hiện nay. Được thiết kế một cách ấn tượng và có nhiều ưu điểm nổi bật, sản phẩm này được lắp đặt cho nhiều loại không gian khác nhau, đảm bảo an toàn cho thiết bị điện.

Top 3 loại cầu dao nên mua

Cầu dao MCB

Cầu dao điện Miniature Circuit Breaker (MCB) thường được sử dụng trong các hệ thống điện của gia đình, văn phòng và nhà ở. Chức năng chính của sản phẩm là bảo vệ hệ thống điện khi có sự cố, đặc biệt là khi dòng điện vượt quá mức 100A ở điện áp 1000V.

Hiện nay, có nhiều loại MCB nhỏ khác nhau để người dùng có thể chọn lựa với mức giá phù hợp. Có các loại như MCB có rơ le cảm ứng điện hoặc MCB dùng thanh lưỡng kim.

Khi chọn MCB, quan trọng là phải chú ý đến dòng điện định mức được ghi trên sản phẩm để đảm bảo phù hợp với hệ thống điện đang sử dụng. Ngoài ra, cũng cần xem xét vật liệu làm đế và tay gạt của MCB để lựa chọn phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.

Cầu dao chống giật

Cầu dao chống giật là một thiết bị đặc biệt giúp bảo vệ an toàn khi sử dụng điện bằng cách ngắt mạch khi phát hiện dòng điện rò rỉ. Trên thị trường, có nhiều loại cầu dao từ các thương hiệu uy tín, bao gồm cả loại dành cho từng tầng với dòng rò 30mA và loại dành cho toàn bộ tòa nhà với dòng rò 100mA hoặc 300mA.

Khi chọn cầu dao, quan trọng phải kiểm tra chất lượng và loại sản phẩm như chỉ phát hiện rò hoặc phát hiện cả rò và quá tải. Thiết bị có nguồn gốc từ Châu Âu thường đảm bảo độ bền và hiệu quả cao hơn, mặc dù có giá cao hơn so với các sản phẩm khác.

Cầu dao chống rò

Cầu dao chống rò được ưa chuộng vì kết hợp cả tính năng bảo vệ quá tải và chống rò dòng điện. Do đó, chúng thường có giá cao hơn so với MCB hay RCCB. 

Tuy nhiên, nếu bạn đã sử dụng MCB để bảo vệ gia đình hoặc văn phòng làm việc, việc lắp đặt cầu dao chống rò có thể là không cần thiết. Để tránh lãng phí, bạn cần xem xét cẩn thận nhu cầu và mục đích sử dụng của mình trước khi quyết định mua thiết bị.

Khi chọn mua cầu dao, quan trọng là chọn những sản phẩm có lưỡi dao và ngàm tiếp xúc được làm bằng chất liệu bền. Đồng thời, phải đảm bảo rằng các bộ phận trong thiết bị được lắp đặt chắc chắn và không bị lệch nhau.

Tạm kết

Hi vọng những thông tin được trình bày trong bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cầu dao điện và những kiến thức hữu ích liên quan đến loại thiết bị điện này. 

Nếu muốn mua các sản phẩm điện máy, điện gia dụng thì đừng quên chọn mua sản phẩm từ những địa chỉ uy tín như FPT Shop để đảm bảo an toàn khi sử dụng bạn nhé!

Máy lạnh giá tốt

• Cầu dao điện tự ngắt liên tục có nguyên nhân do đâu và cách khắc phục cụ thể
• Cầu chì nhiệt là gì? Nguyên lý hoạt động, cấu tạo và ứng dụng trong cuộc sống hiện nay