Main là gì? Làm thế nào để bạn có thể lựa chọn một chiếc main phù hợp cho nhu cầu sử dụng?

Thuật ngữ "main" không còn xa lạ với những người có vốn hiểu biết cơ bản về máy tính, nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ về nó? Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá xem main là gì và cách chọn main phù hợp với nhu cầu sử dụng PC của mỗi người. Từ việc hiểu rõ về main là gì, bạn sẽ có thể trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để chọn lựa main phù hợp với nhu cầu sử dụng cá nhân.

Main là gì?

Main - còn được biết đến với tên gọi là bo mạch chủ (mainboard hay motherboard) là một thành phần quan trọng và không thể thiếu trong mọi hệ thống máy tính. Đây là nền tảng kỹ thuật số, nơi mà các thành phần khác của máy tính như CPU (Bộ xử lý trung tâm), RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên), ổ cứng và các thiết bị ngoại vi được kết nối và giao tiếp với nhau. Main đóng vai trò là trung tâm điều phối, đảm bảo rằng tất cả các thành phần hoạt động một cách ổn định và hiệu quả.

Tầm quan trọng của main trong hệ thống

Sau khi đã tìm hiểu main là gì, chúng ta hãy cùng xem thành phần này có tầm quan trọng như thế nào trong hệ thống của bạn nhé. Nhìn chung, vai trò chính của main là:

• Kết nối các thành phần: Main cung cấp các khe cắm và cổng kết nối cho CPU, RAM, ổ cứng, card đồ họa và các thiết bị ngoại vi khác. Nó đảm bảo rằng tất cả các thành phần này có thể giao tiếp và làm việc cùng nhau một cách hiệu quả.
• Quản lý nguồn điện: Main phân phối nguồn điện từ nguồn cấp điện (nguồn máy tính hay PSU) đến các thành phần khác của máy tính. Nó đảm bảo rằng mỗi thành phần nhận được lượng điện năng cần thiết để hoạt động.
• Hỗ trợ mở rộng: Main còn đem tới khả năng mở rộng cho máy tính thông qua các khe cắm mở rộng. Điều này giúp người dùng nâng cấp máy tính của họ bằng cách lắp thêm card đồ họa, card âm thanh hoặc các loại card mở rộng khác.
• BIOS và Firmware: Mainboard chứa BIOS (Basic Input/Output System) hoặc UEFI (Unified Extensible Firmware Interface). Đó đều là những phần mềm cấp thấp, quản lý giao tiếp giữa hệ điều hành và phần cứng máy tính. BIOS/UEFI đều cung cấp các tùy chọn cấu hình và quản lý hệ thống.

Các thành phần chính của main là gì?

Có rất nhiều thương hiệu sản xuất main trên thị trường. Tuy nhiên, tất cả các main đều sẽ có cấu tạo chung giống nhau, bao gồm các thành phần chính như sau:

Socket CPU

• Chức năng: Là nơi gắn CPU, socket CPU là một trong những thành phần quan trọng nhất trên mainboard. Nó phải tương thích với loại CPU mà bạn sử dụng, dù là Intel hay AMD.
• Tính năng đặc biệt: Một số socket hỗ trợ overclocking, cho phép người dùng tăng tốc độ xử lý của CPU.

Khe cắm RAM

• Chức năng: Khe cắm RAM là nơi gắn bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên (RAM). Số lượng và loại khe RAM quyết định lượng RAM tối đa mà main có thể hỗ trợ.
• Tính năng đặc biệt: Một số main hỗ trợ các tính năng như dual-channel hoặc quad-channel, cung cấp hiệu suất cao hơn cho RAM.

Chipset

• Chức năng: Chipset quản lý giao tiếp giữa CPU và các thành phần khác như RAM, ổ cứng và card đồ hoạ mở rộng. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc xác định các tính năng và khả năng mở rộng của mainboard.
• Tính năng đặc biệt: Chipset khác nhau hỗ trợ các tính năng khác nhau như hỗ trợ SLI/CrossFire cho card đồ họa, tốc độ bus cao hơn, hoặc hỗ trợ các loại bộ nhớ mới.

Khe cắm mở rộng (PCI/PCIe Slots)

• Chức năng: Các khe cắm PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) cho phép bạn thêm các card mở rộng như card đồ họa, card âm thanh, card mạng và nhiều hơn nữa.
• Tính năng đặc biệt: Các khe PCIe có tốc độ truyền dữ liệu khác nhau, từ PCIe x1 đến x16, phù hợp với nhu cầu sử dụng khác nhau.

Cổng kết nối và giao tiếp

• Chức năng: Main cung cấp một loạt cổng kết nối như USB, HDMI, VGA, DVI, Ethernet và âm thanh. Các cổng này cho phép kết nối với các thiết bị ngoại vi và mạng.
• Tính năng đặc biệt: Một số main cung cấp cổng USB Type-C, Thunderbolt hoặc cổng mạng LAN tốc độ cao.

BIOS/UEFI Firmware

• Chức năng: BIOS (Basic Input/Output System) hoặc UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) là phần mềm cấp thấp quản lý khởi động máy tính và cung cấp giao diện để cấu hình các thiết lập hệ thống.
• Tính năng đặc biệt: UEFI hiện đại hỗ trợ giao diện đồ họa, khả năng khởi động từ ổ cứng dung lượng lớn và bảo mật nâng cao.

Hệ thống làm mát và nguồn điện

• Chức năng: Main có các kết nối cho quạt làm mát và hệ thống làm mát nước, cũng như cung cấp nguồn điện cho các thành phần khác.
• Tính năng đặc biệt: Một số main có tính năng quản lý nhiệt độ thông minh và hỗ trợ các hệ thống làm mát hiệu suất cao.

Nhìn chung, main có cấu tạo khá phức tạp với nhiều thành phần. Tuy nhiên, các nhà sản xuất đều sẽ gắn nhãn lên từng thành phần trong main để đảm bảo người dùng có thể lắp đặt và sử dụng main đúng cách.

Có những loại main nào trên thị trường?

Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại main (bo mạch chủ) khác nhau, mỗi loại sẽ phục vụ cho một mục đích sử dụng cụ thể và phù hợp với các nhu cầu khác nhau của người dùng. Dưới đây là danh sách những loại main phổ biến hiện nay:

ATX

• Đặc điểm: ATX là chuẩn mainboard phổ biến nhất trên thị trường. Kích thước tiêu chuẩn của nó là 305 x 244 mm, cung cấp không gian đủ cho nhiều khe cắm mở rộng và cổng kết nối.
• Ứng dụng: ATX thích hợp cho hầu hết các máy tính để bàn từ cơ bản đến cao cấp, bao gồm cả máy tính chơi game và máy tính làm việc chuyên nghiệp.

Micro-ATX

• Đặc điểm: Micro-ATX nhỏ hơn ATX, với kích thước khoảng 244 x 244 mm. Nó vẫn cung cấp đủ không gian cho các thành phần cơ bản nhưng có ít khe cắm mở rộng hơn.
• Ứng dụng: Micro-ATX thích hợp cho các hệ thống có kích thước vừa phải, cân bằng giữa không gian và khả năng mở rộng.

Mini-ITX

• Đặc điểm: Mini-ITX là loại mainboard nhỏ gọn với kích thước chỉ 170 x 170 mm. Nó thường có ít khe cắm mở rộng và cổng kết nối hơn.
• Ứng dụng: Mini-ITX phù hợp cho các hệ thống nhỏ gọn như máy tính HTPC (Home Theater PC), máy tính văn phòng nhỏ, hoặc các hệ thống cần tiết kiệm không gian.

E-ATX

• Đặc điểm: E-ATX lớn hơn ATX, thường có kích thước từ 305 x 330 mm trở lên. Nó cung cấp không gian lớn hơn cho các khe cắm mở rộng và cải thiện khả năng làm mát.
• Ứng dụng: E-ATX thường được sử dụng trong các hệ thống chơi game cao cấp, máy trạm, hoặc máy tính có nhu cầu nâng cấp và mở rộng lớn.

XL-ATX

• Đặc điểm: XL-ATX còn lớn hơn E-ATX, kích thước có thể lên đến 345 x 262 mm. Nó cung cấp không gian rộng lớn cho khe PCIe và các thành phần khác.
• Ứng dụng: XL-ATX thích hợp cho các PC gaming và máy trạm cấp độ cao, những hệ thống cần nhiều khe cắm mở rộng và hệ thống làm mát mạnh mẽ.

Mini-DTX và Nano-ITX

• Đặc điểm: Cả hai đều là các phiên bản nhỏ gọn hơn của ATX, với Mini-DTX lớn hơn một chút so với Mini-ITX và Nano-ITX nhỏ hơn cả hai.
• Ứng dụng: Chúng thích hợp cho các hệ thống siêu nhỏ gọn, như máy tính tích hợp hoặc các ứng dụng đặc biệt cần kích thước nhỏ gọn.

Như bạn có thể thấy, có rất nhiều loại main khác nhau trên thị trường. Vậy bạn cần làm gì để lựa chọn được một chiếc bo mạch chủ phù hợp cho vỏ case và hệ thống của mình? Hãy cùng FPT Shop tìm hiểu trong phần tiếp theo của bài viết này nhé.

Cách chọn main phù hợp cho nhu cầu sử dụng

Chọn bo mạch chủ phù hợp với nhu cầu sử dụng là một quyết định quan trọng khi xây dựng hoặc nâng cấp máy tính. Main hay mainboard không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất và khả năng mở rộng của hệ thống, mà còn định hình khả năng tương thích với các thành phần khác. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn lựa chọn main phù hợp với nhu cầu của mình.

Xác định mục đích sử dụng

• Gaming và hiệu suất cao: Nếu bạn xây dựng máy tính cho gaming hoặc các tác vụ nặng như chỉnh sửa video, bạn hãy chọn main hỗ trợ CPU mạnh mẽ, RAM lớn, và có khả năng lắp đặt thêm card đồ họa rời.
• Công việc văn phòng và sử dụng hàng ngày: Đối với nhu cầu văn phòng hoặc sử dụng các phần mềm cơ bản, một mainboard với khả năng hỗ trợ CPU và RAM ổn định, cùng các cổng kết nối cơ bản là đủ.

Chọn kích thước main

• ATX: Phù hợp cho hầu hết người dùng với không gian mở rộng tốt và nhiều khe cắm.
• Micro-ATX: Lựa chọn tốt cho hệ thống nhỏ gọn mà vẫn cần một số khả năng mở rộng.
• Mini-ITX: Tuyệt vời cho các hệ thống siêu nhỏ gọn, nhưng hạn chế về không gian mở rộng.

Đối với những loại main khác, bạn hãy xem phần phân loại ở trên để xem mình có cần sử dụng đến chúng hay không nhé. Về cơ bản, ATX, Micro-ATX và Mini-ATX là những bo mạch chủ phổ biến nhất hiện nay.

Tương thích với CPU

• Socket CPU: Chọn mainboard có socket phù hợp với CPU của bạn. Ví dụ, socket LGA 1151 cho Intel và AM4 cho AMD Ryzen.
• Chipset: Chipset quyết định khả năng tương thích và các tính năng hỗ trợ của CPU. Đảm bảo chipset trên mainboard phù hợp với yêu cầu của CPU.

Ví dụ, bạn không thể lựa chọn những bo mạch chủ có socket và chipset cũ, bởi vì chúng sẽ không thể hỗ trợ hoặc tương thích với những CPU mới nhất của AMD hoặc Intel.

Hỗ trợ RAM

• Khe RAM: Xác định số lượng khe RAM và dung lượng tối đa mà mainboard hỗ trợ.
• Loại RAM: Đảm bảo mainboard hỗ trợ loại RAM bạn dự định sử dụng (ví dụ: DDR4).

Khe cắm mở rộng và cổng kết nối

• PCIe Slots: Đối với người dùng gaming hoặc cần lắp thêm card đồ hoạ rời, hãy chọn mainboard có đủ khe cắm PCIe.
• Cổng kết nối: Kiểm tra các cổng như USB, HDMI, Ethernet và âm thanh. Nếu bạn cần kết nối nhiều thiết bị ngoại vi, hãy chọn mainboard có tích hợp nhiều cổng kết nối.

Tính năng đặc biệt

• Hỗ Trợ Overclocking: Nếu bạn muốn tăng hiệu suất CPU hoặc RAM, hãy chọn mainboard hỗ trợ overclocking.
• Tích hợp Wi-Fi và Bluetooth: Một số mainboard cao cấp có tích hợp Wi-Fi và Bluetooth sẽ cung cấp trải nghiệm tiện lợi hơn cho chúng ta trong quá trình sử dụng.

Độ bền và chất lượng

• Chất lượng sản xuất: Chọn mainboard từ các thương hiệu uy tín để đảm bảo độ bền và ổn định như Asus, Asrock, MSI và Gigabyte. Đây là các nhãn hiệu đã sớm chứng minh được chất lượng mainboard trên thị trường trong nhiều năm qua.
• Hệ thống làm mát: Kiểm tra hệ thống làm mát và tản nhiệt trên mainboard, điều này đặc biệt quan trọng cho các hệ thống hiệu suất cao.

Tạm kết

Qua bài viết này, FPT Shop hy vọng bạn đã có cái nhìn sâu sắc và đầy đủ về khái niệm "main là gì" và cách chọn main phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình. Dù bạn là một lập trình viên, game thủ hay chỉ đơn giản là người yêu thích công nghệ, việc hiểu rõ và chọn lựa main phù hợp sẽ mang lại lợi ích không nhỏ trong việc nâng cao hiệu suất cũng như trải nghiệm cá nhân.

Nếu bạn đang tìm kiếm các bo mạch chủ chất lượng cao và giá thành hợp lý, hãy truy cập ngay đường link bên dưới. Tại đó, FPT Shop đang kinh doanh rất nhiều loại main khác nhau, phù hợp cho mọi nhu cầu sử dụng.

• Main chính hãng

Xem thêm:

• Cài đặt máy tính mới, những việc cần làm ngay để cá nhân hóa theo cách bạn muốn
• Chipset là gì? Vai trò quan trọng của chipset giúp máy tính hoạt động hiệu quảTop of Form