Máy tính chạy chậm phải làm sao? 14 cách xử lý khi máy tính bị chậm, lag, treo

Máy tính chạy chậm, giật lag hay treo máy là những lỗi gây ảnh hưởng đến quá trình sử dụng. Vậy nguyên nhân là gì và cách khắc phục vấn đề này như thế nào? Dưới đây, FPT Shop sẽ giúp bạn có câu trả lời tối ưu về tình trạng này trên.

Nguyên nhân khiến máy tính chạy chậm

Nếu trong quá trình sử dụng máy tính mà thiết bị gặp tình trạng chạy chậm, lag thì rất có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân phổ biến như:

• PC rất có khả năng đã bị nhiễm virus, mã độc do bạn vô tình tải nhầm file trên internet. 
• Dữ liệu file nằm rải rác ở khắp nơi trên ổ đĩa khiến ổ cứng bị đầy, phân mảnh. 
• Phần cứng của máy tính đang sử dụng có cấu hình yếu.
• Các file dữ liệu nằm trong ổ đĩa chứa hệ điều hành sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của máy tính.
• Các phần mềm chạy cùng lúc, dẫn đến tình trạng máy tính chạy chậm, giật lag. 
• Nhiều nguyên nhân khác như máy tính hoạt động lâu bị sinh nhiệt, RAM hay SSD xuống cấp, phần mềm chạy ngầm,...

Hướng dẫn các cách khắc phục tình trạng máy tính chạy chậm

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng máy tính bị chậm, giật lag hay thậm chí là treo máy. Khi đã hiểu rõ lỗi xuất phát từ đâu thì bạn có thể áp dụng các cách khắc phục bên dưới đây, từ đó giúp quá trình dùng máy trở lại bình thường:

Xóa tập tin rác

Các tập tin rác hiện hữu trong quá trình sử dụng PC có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng máy hoạt động chậm. Để khắc phục máy tính chạy chậm, bạn cần xóa các tập tin này để không ảnh hưởng đến khả năng xử lý của hệ điều hành. Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thư thoại Run, sau đó tại mục Open bạn gõ lệnh %temp% và chọn OK.

• Bước 2: Chọn tất cả file bằng tổ hợp Ctrl + A và nhấn Delete để xóa tập tin rác vĩnh viễn sau 30 ngày. Nếu muốn xóa ngay lập tức thì bạn nhấn chọn Shift + Delete. 

Tắt hiệu ứng đồ họa, biểu tượng trong suốt

Một số dòng máy tính cấu hình mạnh có thể sử dụng hiệu ứng đồ họa, biểu tượng trong suốt. Tuy nhiên nếu thiết bị của bạn có cấu hình tầm trung, thậm chí yếu thì việc này sẽ gây ra tình trạng máy tính chạy chậm, giật lag. Để tắt hiệu ứng đồ họa, biểu tượng trong suốt, bạn hãy thao tác như sau:

• Bước 1: Nhấn chuột phải trên màn hình chính chọn Personalize.

• Bước 2: Chọn Color > nhấn Tắt ở mục Transparency effects > bỏ tích Start, taskbar, and action center và Title bars.

Ưu tiên chế độ hoạt động theo hiệu suất

Khi thiết lập chế độ hoạt động theo hiệu suất thì máy tính sẽ được giảm bớt hoặc loại bỏ hoàn toàn độ trễ của hệ thống. Điều này giúp thiết bị tăng cường hoạt động, tránh giật lag, bị chậm. Cách thức bật chế độ bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Trên thanh tìm kiếm Windows, bạn hãy nhập và chọn View advanced system settings.

• Bước 2: Tại phần Performance chọn mục Settings.

• Bước 3: Click chọn Adjust for best performance > OK

Vô hiệu hóa chức năng System Restore

System Restore là chế độ giúp máy tính khôi phục lại trạng thái hoạt động gần nhất nếu xuất hiện các sự cố. Tuy nhiên, System Restore cũng chiếm một lượng lớn bộ nhớ, dẫn đến tình trạng máy tính chạy chậm. Để khắc phục tình trạng này, bạn hãy vô hiệu hóa chức năng của System Restore theo các bước sau:

• Bước 1: Tại thanh tìm kiếm Windows, nhập và chọn View advanced system settings.

• Bước 2: Nhấn vào mục System Protection trên thanh công cụ > chọn Configure. 

• Bước 3: Tích chọn Disable system protection > OK.

Chống phân mảnh đĩa cứng

Tình trạng các file nằm rải rác trên ổ đĩa cứng cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng máy tính chạy chậm, giật lag. Để khắc phục vấn đề này, bạn có thể khởi động công cụ chống phân mảnh đĩa cứng bằng cách sau:

• Bước 1: Vào file This PC hay My computer, sau đó nhấn chuột phải vào ổ đĩa cần xử lý và chọn Properties.

• Bước 2: Tại mục Tools chọn Optimize.

• Bước 3: Nhấn chọn Analyze all khi bảng thông báo Optimize Drives xuất hiện.

Sử dụng Disk Cleanup

Disk Cleanup được biết đến là công cụ giúp loại bỏ các tập tin rác vốn gây ảnh hưởng đến hoạt động của máy tính. Vì Disk Cleanup đã được tích hợp sẵn trên Windows nên cách thực hiện khá đơn giản như sau:

• Bước 1: Nhấn tổ hợp Windows + R để mở hộp thư thoại Run, tại Open gõ lệnh cleanmgr và chọn OK. 

• Bước 2: Chọn ổ đĩa cần dọn tập tin rác trong mục Drives và nhấn OK là xong.

Gỡ bỏ các chương trình không cần thiết

Một số chương trình không cần thiết sẽ gây ra tình trạng máy tính chạy chậm. Do đó, bạn cần gỡ bỏ để mở rộng không gian cho ứng dụng khác hoạt động theo các bước sau:

• Bước 1: Tìm và chọn Control Panel trên thanh tìm kiếm Windows.

• Bước 2: Chọn mục Programs and Features.

• Bước 3: Nhấn chuột phải vào từng chương trình không cần thiết và nhấn Uninstall.

Không chạy quá nhiều ứng dụng, chương trình diệt virus

Chương trình diệt virus giúp máy tính loại bỏ file không rõ nguồn gốc, mã độc. Tuy nhiên, các phần mềm này chiếm khá nhiều tài nguyên và có khả năng gây xung đột khi cùng chạy song song. Điều này sẽ khiến máy tính chạy chậm, giật lag. Do đó, bạn hãy chọn lọc và sử dụng chỉ một phần mềm diệt virus trên thiết bị mà thôi.

Ngoài ra, một số phần mềm diệt virus có chức năng kiểm tra dữ liệu các web, ứng dụng. Vì vậy, khi bạn lướt web, sử dụng các ứng dụng trong lần đầu, phần mềm sẽ tiến hành kiểm tra khiến cho việc tải dữ liệu bị chậm, giật lag. Tuy nhiên, đến lần thứ hai bạn vào các web, ứng dụng thì sẽ không còn hiện tượng này.

Thay đổi Power scheme thành High Performance

Ở chế độ High Performance, máy tính sẽ chạy hết công suất tối đa nhưng vẫn hạn chế việc máy tính bị tiêu hao năng lượng. Do đó, bạn có thể thay đổi Power scheme thành High Performance để cải thiện tốc độ hệ thống:

• Bước 1: Mở Windows Settings bằng Windows + I và chọn System.

• Bước 2: Vào Power & sleep và chọn Additional power settings.

• Bước 3: Tích chọn Ultimate Performance. 

Không để máy tính "quá nóng"

Máy tính sinh nhiệt quá nhiều cũng là khuyên nhân dẫn đến tình trạng PC bị giật lag. Bởi khi đó, bộ vi xử lý bị nóng lên sẽ kéo theo hiệu suất hoạt động của máy tính giảm dần. Do vậy, bạn hãy sử dụng đế hay quạt tản nhiệt nhằm hỗ trợ giảm thiểu tình trạng thiết bị bị quá nóng.

Nâng cấp RAM

RAM là nơi lưu trữ toàn bộ tập tin của các chương trình đang hoạt động trên máy tính. Khi nâng cấp RAM, bạn sẽ giúp thiết bị hoạt động nhanh hơn rất nhiều, giảm thiểu lỗi máy tính chạy chậm một cách tối ưu. 

Nâng cấp SSD

SSD là ổ cứng giúp đọc, ghi và lưu trữ dữ liệu, tuy nhiên, thông số của ổ SSD cũng ảnh hưởng đến tốc độ và khả năng xử lý của máy tính. Nếu trong một thời gian mà máy của bạn thường gặp tình trạng máy tính chạy chậm, giật lag thì bạn hãy nâng cấp bộ phận này. Khi đó, việc sử dụng PC sẽ trở nên tối ưu, giảm thiểu tình trạng máy “chậm như rùa”.

Tắt ứng dụng khởi chạy cùng Windows

Trường hợp máy tính chạy chậm có thể là do các ứng dụng được thiết lập khởi động cùng hệ điều hành Windows. Điều này làm tốn dung lượng trên RAM hoặc CPU gây ảnh hưởng đến hoạt động của máy tính. Bạn có thể xử lý vấn đề này qua các bước sau:  

• Bước 1: Mở hộp thư thoại Run bằng cách nhấn tổ hợp Window + R, sau đó điền lệnh msconfig và chọn OK.

• Bước 2: Chọn mục Services trên thanh công cụ > Tích chọn Hide all Microsoft services và loại bỏ tác vụ không cần thiết. Cuối cùng nhấn chọn OK để xác nhận. 

• Bước 3: Chọn tab Startup và click vào Open Task Manager.

• Bước 4: Nhấn chuột phải vào từng ứng dụng muốn tắt khởi động cùng Windows và chọn Disable.

Tắt ứng dụng chạy ngầm trên Windows

Ứng dụng chạy ngầm trên Windows là nguyên nhân gây ra tình trạng máy tính hoạt động bị chậm. Để tắt các chương trình này, bạn có thể thực hiện theo các thao tác sau:

• Bước 1: Tại ô tìm kiếm Windows, bạn nhấn chọn mục Background apps.

• Bước 2: Chọn các phần mềm đang chạy ngầm và nhấn Off. 

Lời kết

Tổng hợp các nguyên nhân và cách khắc phục lỗi máy tính chạy chậm trên đây chắc hẳn đã giúp bạn hiểu hơn về tình trạng này, qua đó có thể thuận tiện áp dụng khi máy tính của bạn gặp vấn đề tương tự. Hãy áp dụng những mẹo trên để giúp cho máy tính của mình hoạt động nhanh hơn nhé.

Xem thêm

• Thủ thuật cài Windows 11 cho máy tính không hỗ trợ TPM 2.0
• 5 cách sửa lỗi máy tính quạt chạy nhưng không lên màn hình

Nếu bạn cần nâng cấp RAM hoặc ổ cứng để giúp cho máy vi tính chạy nhanh hơn thì hãy tham khảo một vài sản phẩm linh kiện PC bán tại FPT Shop trong link sau:

• Linh kiện PC