Tỉ lệ màn hình trên smartphone là gì và có ý nghĩa gì?

Trong bài này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tỉ lệ màn hình trên smartphone và lịch sử phát triển của nó trong gần hai thập kỉ qua.

Tỉ lệ màn hình trên smartphone là gì?

Tỉ lệ màn hình là sự tương quan giữa chiều dài và chiều rộng màn hình, tính bằng đơn vị pixel. Những màn hình smartphone đời đầu tiên có tỉ lệ 4:3, sau này khi công nghệ màn hình càng phát triển thì tỉ lệ này cũng to dần lên, kích thước điện thoại cũng dài ra. Hiện nay, đa phần các thiết bị hiện đại đều hướng đến tỉ lệ phổ thông nhất là 16:9, bên cạnh đó là một số biến thể tỉ lệ khác để phục vụ cho mục đích thiết kế của nhà sản xuất.

Tỉ lệ màn hình có ý nghĩa gì?

Tỉ lệ màn hình ngoài việc là tiêu chuẩn thiết kế màn hình lẫn kích thước điện thoại thì còn có ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh, video và các thao tác của người dùng trên mặt cảm ứng. Để dễ hiểu nhất, bạn hãy tưởng tượng một video được quay với tỉ lệ khung ảnh là 16:9 nhưng lại phải xem bằng một màn hình tỉ lệ 4:3, kết quả là thay vì thấy toàn bộ khung phim trên toàn màn hình thì bạn sẽ thấy hai dải màu đen khổng lồ ở phía cạnh trên và cạnh dưới màn hình, cực kì khó chịu và mất hứng.

Việc tỉ lệ màn hình thay đổi theo thời gian là do sự ảnh hưởng của các bộ phim. Khung ảnh trong phim càng ngày càng rộng ra nên các màn hình cũng thay đổi theo để người xem có thể tận hưởng được hết các góc quay điện ảnh.

Lịch sử phát triển của tỉ lệ màn hình smartphone

• Năm 2006: Xuất hiện smartphone màn hình cảm ứng đầu tiên trên thế giới – LG Prada do LG sản xuất, có tỉ lệ màn hình 5:3

• Năm 2007: Apple ra mắt iPhone thế hệ đầu tiên, có tỉ lệ màn hình 3:2. Tỉ lệ này vẫn được Apple sử dụng đến tận năm 2010 với iPhone 4. Ở thời điểm này, tỉ lệ 5:3 và 3:2           vẫn đang là chuẩn mực cho màn hình smartphone.

• Năm 2012: Samsung ra mắt smartphone Samsung Galaxy S3 có tỉ lệ 16:9, không lâu sau đó Apple cũng ra mắt iPhone 5 với tỉ lệ màn hình tương tự. Tỉ lệ này trước đây đã xuất hiện trên các TV và màn hình chiếu rạp nhưng đến tận lúc này mới được sử dụng lên smartphone.

• Năm 2013: LG đi ngược xu hướng khi ra mắt Optimus Vu có tỉ lệ 4:3 tạo thành màn hình siêu rộng. Tiếp đó là BlackBerry ra mắt chiếc BlackBerry Passport với màn hình tỉ lệ 1:1. Tuy nhiên vì đa số các ứng dụng và video ở thời điểm đó đều có tỉ lệ 16:9 nên cả hai chiếc điện thoại có màn hình độc lạ này không được nhiều người ưa dùng.

• Năm 2017: LG ra mắt LG G6 có tỉ lệ màn hình 18:9, rồi chỉ 1 tháng sau đó Samsung cũng trình làng siêu phẩm Samsung Galaxy S8 với màn hình tỉ lệ 18.5:9. Qua trải nghiệm thực tế, smartphone khi sở hữu tỉ lệ 18:9 sẽ tăng được độ lớn mà vẫn không làm smartphone bị bè ngang sang hai bên, qua đó máy vẫn giữ được kích thước tổng thể gọn gàng và dễ dàng cầm nắm hơn. Đây cũng là khởi đầu cho xu hướng smartphone siêu dài.

• Năm 2019: Sony ra mắt Sony Xperia 1 với tỉ lệ màn hình 21:9 và được kì vọng sẽ là bom tấn để Sony kéo lại thị phần smartphone. Tuy vậy, kích thước quá dài gây cản trở cho việc cầm nắm lẫn sử dụng đã khiến Sony Xperia 1 trở thành bom xịt và bị người dùng quay lưng.

Kể từ đây, tỉ lệ 18:9 chính thức trở thành tiêu chuẩn cho cả các nhà sản xuất smartphone lẫn những nhà thiết kế phần mềm, làm game và sản xuất video. Sau này cũng xuất hiện một số tỉ lệ biến thể từ 18:9 như 19:9, 19.5:9 hay thậm chí 18.7:9 và 19.3:9. Các tỉ lệ này chủ yếu giúp điện thoại có được thiết kế mỏng nhẹ và nhỏ gọn hơn, tuy vậy không giải quyết thêm được mấy về mặt nhu cầu của người dùng nên cũng không trở thành xu hướng chạy đua với các nhà sản xuất như hồi tỉ lệ 18:9 mới ra mắt.

Hiện nay các nhà thiết kế smartphone vẫn đang nghiên cứu để cho ra tỉ lệ màn hình tối ưu hơn, đem đến không gian trải nghiệm lớn hơn mà vẫn không gây cản trở cho quá trình sử dụng của người dùng. Bên cạnh đó, Apple cũng đang có động thái đi ngược xu hướng khi giới thiệu iPhone 12 mini màn hình 5.4 inch tỉ lệ 19.5:9, đánh dấu sự trở lại của một chiếc điện thoại màn hình nhỏ đã không còn xuất hiện trong nhiều năm, đồng thời manh nha mở ra thị trường smartphone flagship nhỏ gọn có cấu hình cao.

Xem thêm: Màn hình cảm ứng là gì và hoạt động ra sao?

Xem thêm: Tần số quét màn hình là gì? Về tần số quét màn hình smartphone