Mâm ngũ quả ngày Tết gồm những gì? Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết theo từng vùng miền

Mâm ngũ quả truyền thống của người Việt vào những ngày Tết đầu năm mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Các loại hoa quả được chuẩn bị kỹ lưỡng, bày biện chỉn chu và đẹp mắt là biểu tượng cho sự may mắn, thịnh vượng, đồng thời thể hiện lòng hiếu kính tổ tiên. Tham khảo bài viết sau để nắm được mâm ngũ quả gồm những gì cũng như cách bày mâm ngũ quả ngày Tết ở từng địa phương.

Tìm hiểu về mâm ngũ quả ngày Tết

Tết Nguyên Đán của người Việt gắn liền với rất nhiều phong tục ý nghĩa. Theo phong tục truyền thống của người Việt, mỗi năm vào dịp Tết Nguyên Đán, bên cạnh việc dọn dẹp nhà cửa, gói bánh chưng, thịt lợn chuẩn bị Tết, các gia đình còn chuẩn bị một mâm ngũ quả để dâng lên bàn thờ tổ tiên. Sau một năm lao động, làm việc, học tập, các thành viên trong gia đình tụ họp cùng quây quần chuẩn bị bàn thờ gia tiên, trong đó việc bày biện mâm ngũ quả đã trở thành một phong tục.

Mâm ngũ quả là một mâm trái cây có khoảng năm loại quả khác nhau, được bày biện đẹp mắt và dâng lên bàn thờ tổ tiên nhân dịp Tết Nguyên Đán. Sự xuất hiện của các loại quả trong mâm ngũ quả là biểu tượng cho sự trọn vẹn, đầy đủ. Qua đó thể hiện ước nguyện của gia chủ, cầu mong sức khỏe, một cuộc sống sung túc, an vui và thịnh vượng trong năm mới.

Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, con số 5 tượng trưng cho mong muốn ngũ phúc lâm môn. Trong đó:

• Phú: Của cải, tiền bạc
• Quý: Phẩm chất sang trọng
• Thọ: Sống lâu trăm tuổi
• Khang: Có nhiều sức khỏe
• Ninh: Sự bình an trong cuộc sống.

Mâm ngũ quả trong ngày Tết còn thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt, là cách để con cháu bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với công sinh thành, dưỡng dục của tiền nhân.

Như vậy, có thể thấy, việc trang trí mâm ngũ quả ngày Tết là nét văn hóa truyền thống. Việc chuẩn bị mâm ngũ quả sẽ có sự khác nhau theo từng vùng miền nhưng đều mang những ý nghĩa tốt đẹp.

Chuẩn bị mâm ngũ quả ngày Tết theo từng vùng miền

Mâm ngũ quả miền Bắc

Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc thường được bài trí cầu kỳ, với sự kết hợp khéo léo giữa hoa quả được bố trí hài hòa theo nguyên tắc Ngũ Hành. Qua việc thành kính chuẩn bị mâm ngũ quả, các gia đình không chỉ cầu mong sự may mắn mà còn bày tỏ lòng kính trọng và tri ân đối với tổ tiên.

Mâm ngũ quả miền Bắc bao gồm các loại quả sau: Nải chuối xanh, bưởi, phật thủ,cam, quất, lựu,... Trong đó mỗi loại quả lại mang 1 ý nghĩa riêng. Nải chuối xanh được bày dưới cùng như một bàn tay nâng đỡ; ở giữa là quả bưởi hoặc phật thủ, xung quanh làm cam, lựu; những quả quất nhỏ được giữ nguyên cuống sẽ được điểm xen kẽ giữa các quả chuối sao cho cân đối, hài hòa.

Mâm ngũ quả miền Trung

Về vị trí địa lý, miền Trung nằm ở giữa miền Bắc và miền Nam nên văn hóa cũng có phần bị ảnh hưởng bởi văn hóa 2 miền. Mâm ngũ quả với những loại quả quen thuộc nhưng thể hiện tấm lòng thành kính của gia chủ dâng lên bàn thờ tổ tiên. Người miền Trung không có yêu cầu cụ thể về các loại hoa quả nhưng các loại quả được sử dụng phổ biến như: chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, dừa, đu đủ, sung, cam, quýt…

Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam

Miền Nam là vựa trái cây của cả nước nên mâm ngũ quả ở khu vực này rất phong phú. Khác với miền Bắc và miền Trung, người miền Nam không bày nải chuối xanh, thay vào đó là các loại quả như mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài - đọc lệch đi là "cầu sung vừa đủ xài", thể hiện mong muốn về một cuộc sống ấm no ở năm mới. Trên gian thờ của người miền Nam, bên cạnh mâm ngũ quả còn có sự xuất hiện của một cặp dưa hấu được đặt ở 2 bên.

Lưu ý khi chuẩn bị và trang trí mâm ngũ quả

Chọn hoa quả tươi, đẹp mắt

Khi chuẩn bị và trang trí mâm ngũ quả ngày Tết bạn nên chọn những hoa quả có hình thức đẹp mắt. Mâm ngũ quả được dâng lên bàn thờ từ 28, 29 Tết và hạ xuống khi ra Tết, vì vậy bạn không nên chọn các loại quả quá chín, dễ bị héo, bị ủng, không có dấu hiệu bị dập, hư hỏng.

Đừng quên lưu ý đến sự hài hòa về màu sắc và hình dáng của từng loại hoa quả. Hãy chọn những nải chuối quả đều, quả bưởi tròn chưa bị ngắt cuống, quả cam, quả xoài có vỏ bóng láng, quất chín màu cam tươi tắn, chùm quả sung đầy đặn, đu đủ và mãng cầu không cần quá lớn nhưng cân đối,... Sự chỉn chu trong việc lựa chọn hoa quả sẽ giúp bạn dễ dàng sắp xếp lên mâm hơn.

Số lượng hoa quả được sử dụng cũng thường là số lẻ ví dụ như 1 quả bưởi, 1 chùm sung, 1 hoặc 3 nải chuối, 5 quả cam, 9 quả quất,...Nên tham khảo trước hình ảnh mâm ngũ quả sau đó mới chọn hoa quả sao cho đầy đủ. Tuyệt đối không bày hoa quả giả lên mâm.

Rửa sạch, để khô hoa quả trước khi bày

Trước khi bày hoa quả lên mâm, bạn cần rửa sạch, lau khô hoa quả để tránh tình trạng đọng nước dưới mâm khiến cho hoa quả dễ bị ủng, mốc. Đừng quên kiểm tra thật kỹ tình trạng của các loại trái cây để mâm ngũ quả đến khi hạ xuống sau Tết vẫn không bị hư hỏng.

Sắp xếp các loại quả hài hòa, chắc chắn

Hãy chọn một chiếc mâm có kích thước phù hợp với số lượng hoa quả bạn chuẩn bị. Tiếp đến đặt các loại quả sao cho hài hòa, cân đối, có sự xen kẽ giữa các màu sắc. Quả có trọng lượng nhẹ hơn sẽ đặt lên các loại quả có trọng lượng nặng, sử dụng các loại quả nhỏ để điểm vào các vị trí trống.

Đừng quên, chọn mâm ngũ quả hài hòa với kích thước gian thờ. Tránh trường hợp mâm ngũ quá quá lớn hoặc quả nhỏ gây mất cân đối. Đảm bảo mâm ngũ quả được sắp xếp chắc chắn, tránh bị rơi khi trưng lên bàn thờ.

Gợi ý mẫu trang trí mâm ngũ quả ngày Tết

Mâm ngũ quả 3 miền có sự khác nhau trong việc lựa chọn hoa quả và cách sắp xếp. Việc sắp mâm ngũ quà ngày Tết cũng có sự thay đổi với sự xuất hiện của nhiều loại quả hơn. Tuy nhiên, mâm ngũ quả ngày Tết vẫn giữ nguyên những ý nghĩa tốt đẹp. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc trang trí mâm ngũ quả ngày Tết thì hãy tham khảo những gợi ý dưới đây.

Tạm kết

Mâm ngũ quả ngày Tết thể hiện tấm lòng thành kính với tổ tiên đồng thời gửi gắm mong muốn về một năm mới đầy đủ, hạnh phúc và an khang và thật nhiều may mắn. Với những ý nghĩa thiêng liêng ấy, việc chuẩn bị mâm ngũ quả là hoạt động đặc biệt quan trọng trong dịp Tết Nguyên Đán.

Tuy nhiên, rất nhiều người gặp khó khăn trong việc chuẩn bị mâm ngũ quả trong gia đình vì chưa có kinh nghiệm. Đừng lo lắng, hãy hỏi ý kiến của các thành viên trong gia đình và tham khảo những gợi ý trên Internet để có sự chuẩn bị tốt nhất.

Hy vọng, với những gợi ý trang trí mâm ngũ quả theo từng vùng miền, từ đơn giản đến phức tạp qua bài viết trên đây sẽ giúp bạn chuẩn bị được mâm ngũ quả phù hợp với gia đình mình cho ngày Tết Nguyên Đán thêm trọn vẹn, ý nghĩa hơn.

Xem thêm:

• Tết nên tặng gì cho ba mẹ? Tham khảo ngay top 6 món quà ý nghĩa này
• Năm mới, bếp mới: Cần mua sắm những gì để tân trang lẫn nâng tầm cho gian bếp của bạn?    

Ngoài ra hãy tham khảo ngay các sản phẩm gia dụng tại FPT Shop để sắm sửa cho gian bếp gia đình thêm hiện đại, tiện nghi trong dịp Tết Nguyên Đán. Xem thêm nồi cơm điện giá tốt tại đây:

Nồi cơm điện