Trong xã hội hiện đại ngày nay, gần như ai cũng có cho mình một chiếc điện thoại thông minh (smartphone). Sẽ không quá nếu như nói rằng sự xuất hiện của Android là chìa khóa để smartphone được phổ biến với nhiều người hơn. Google đã cho phép Android thành một hệ điều hành nguồn mở giúp mọi nhà sản xuất điện thoại đều có thể sử dụng Android, thay vì mỗi hãng phải viết một hệ điều hành khác nhau. Nếu như cách đây 15 năm, mọi người đều hài lòng với chiếc điện thoại phổ thông (feature phone) của mình thì chỉ vài năm sau khi Android 1.0 ra mắt, smartphone đã xuất hiện ở khắp mọi nơi, hoàn toàn thay đổi thói quen sử dụng của người tiêu dùng.
Android là một hệ điều hành có mã nguồn mở dựa trên nền tảng Linux được thiết kế dành riêng cho các thiết bị di động có màn hình cảm ứng như điện thoại thông minh và máy tính bảng. Ban đầu, hệ điều này này được phát triển bởi công ty Android, với sự hỗ trợ tài chính từ Google, sau đó chính Google đã mua lại công ty này và tiếp tục phát triển Android trở thành một nền tảng hiệu quả hơn.
Android chính thức xuất hiện trên thị trường lần đầu tiên vào ngày 22 tháng 10 năm 2008 với sự ra mắt của chiếc điện thoại HTC Dream.
Hiện tại, chúng ta đã có hệ điều hành Android 13, cho thấy những bước phát triển mạnh mẽ của Android. HĐH Android từ lâu cũng đã được biết đến là hệ điều hành di động phổ biến nhất thế giới. Rất nhiều đối thủ của Android như Symbian, BlackBerry, PalmOS, webOS và Windows Phone đã thất bại trước sự thành công của Android. Chỉ còn lại iOS của Apple tạo thành một cuộc cạnh tranh đầy thú vị với Android và cuộc cạnh tranh này vẫn chưa có dấu hiện dừng lại. Tuy nhiên hôm nay chúng ta sẽ chỉ nói đến Android, từ lịch sử cho đến những câu chuyện xung quanh hệ điều hành tuyệt vời này.
Lâu hơn các bạn nghĩ rất nhiều, lịch sử Android bắt đầu từ khoảng tháng 10 năm 2003, nghĩa là rất lâu trước cả thuật ngữ smartphone. Công ty Android Inc được thành lập tại Palo Alto, California bởi 4 người sáng lập là Rich Miner, Nick Sears, Chris White và Andy Rubin. Ngay từ khi mới thành lập, Rubin đã tự tin cho biết Android Inc sẽ giúp phát triển các thiết bị di động thông minh, cho người dùng hiểu hơn về các thiết bị này và thích thú với chúng.
Tuy nhiên mục đích ban đầu của Android Inc lại không hẳn hướng tới điện thoại di động. Rubin từng tiết lộ trong một bài phát biểu năm 2013 tại Tokyo rằng hệ điều hành Android ban đầu nhằm cải thiện phần mềm của máy ảnh kỹ thuật số. Nhưng vào thời điểm đó, thị trường máy ảnh kỹ thuật số đang suy giảm và đó có lẽ là lý do Android Inc chuyển sang mục tiêu hệ điều hành cho điện thoại.
Để Android phát triển và được biết đến rộng rãi như ngày hôm nay, chắc chắn bước ngoặt quan trọng nhất chính là sự kiện Google mua lại công ty này vào năm 2005. Rubin và các thành viên sáng lập khác tiếp tục ở lại phát triển hệ điều hành (HĐH) dưới sự sở hữu của Google. Sau đó đội ngũ này quyết định sử dụng Linux làm nền tảng cho HĐH Android. Điều này cho phép cung cấp hệ điều hành miễn phí cho các nhà sản xuất điện thoại từ bên thứ ba. Quyết định cung cấp Android miễn phí cho các nhà sản xuất smartphone giúp điện thoại thông minh dễ dàng tiếp cận người dùng hơn bao giờ hết. Đối với Google, công ty sẽ chỉ thu tiền từ các dịch vụ khác như ứng dụng, quảng cáo.
Một câu chuyện nhỏ về đội ngũ sáng lập Android. Rubin ở lại Google với tư cách là người đứng đầu team Android cho đến năm 2013. Đến cuối năm 2014, Rubin rời Google để thành lập một trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp và chính thức quay trở lại mảng kinh doanh smartphone với Essential Phone vào năm 2017. Với những người đam mê công nghệ, Essential Phone là cái tên không mấy xa lạ. Tuy nhiên dù có sự hỗ trợ của “cha đẻ Android”, dòng Essential Phone vẫn không thể cạnh tranh được với các tên tuổi điện thoại hàng đầu khác.
Chúng ta đều biết logo Android là một chú robot màu xanh rất dễ thương. Logo này được thiết kế bởi Irina Blok. Cô kể lại rằng chỉ thị duy nhất mà đội ngũ thiết kế Google đưa ra chỉ là làm cho logo nhìn giống một con robot. Sau đó Blok đã thiết kế logo Android mô phỏng cho biểu tượng giới tính thường xuất hiện trên các cánh cửa nhà vệ sinh đại diện cho “Men” và “Woman”.
Giống như hệ điều hành Android, logo robot Android cũng là một dự án mã nguồn mở. Nghĩa là Google sẽ cho phép các nhà sản xuất khác chỉnh sửa logo của họ. Tuy nhiên hầu hết các công ty đều giữ logo gốc của Google, một logo thực sự mang tính biểu tượng.
Năm 2007, Apple giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên và mở ra một kỷ nguyên mới cho điện thoại di động. Vào thời điểm đó, Google vẫn đang bí mật phát triển Android. Vào tháng 11 cùng năm, Google dần lộ ra kế hoạch sẽ cạnh tranh với Apple và các nền tảng di động khác. Để có được bước phát triển lớn, Google đã hợp tác với rất nhiều bên, bao gồm nhà sản xuất điện thoại HTC và Motorola; nhà sản xuất chip Qualcomm và Texas Instruments và nhà mạng T-Mobile nổi tiếng ở Mỹ.
Chủ tịch kiêm CEO Google Eric Schmidt cho biết: “Không phải là bất kỳ chiếc “điện thoại Google” nào như báo chí đồn đoán. Tầm nhìn của chúng tôi tham vọng hơn rất nhiều, đó là một nền tảng mạnh mẽ sẽ cung cấp năng lượng cho hàng nghìn mẫu điện thoại khác nhau.”
Phiên bản public beta đầu tiên của Android 1.0 dành cho các nhà phát triển ra mắt vào ngày 5 tháng 11 năm 2007. Đến tháng 9 năm 2008, smartphone Android đầu tiên chính thức được giới thiệu, đó chính là HTC Dream hay còn gọi là T-Mobile G1. Chiếc điện thoại này được bán vào tháng 10 cùng năm. T-Mobile G1 có màn hình cảm ứng 3,2 inch nhưng lại kết hợp với bàn phím vật lý QWERTY vốn đang là “trend” thời đó. Thậm chí sản phẩm còn không có jack cắm tai nghe 3.5mm.
Dù nhận được những đánh giá khá tệ nhưng T-Mobile G1 đã tạo ra một dấu mốc quan trọng. Bên cạnh đó hệ điều hành Android 1.0 cũng đã đi kèm một số sản phẩm dịch vụ của Google như Google Maps; Google Search (có mặt trên Youtube và trình duyệt HTML – tiền thân của Chrome). Google cho biết cửa hàng ứng dụng sẽ có “hàng chục ứng dụng Android độc đáo”. Sự khởi đầu thô sơ này chính là viên gạch đầu tiên cho Android trên thị trường thiết bị di động.
Android 1.5 Cupcake xuất hiện vào tháng 4 năm 2009. Cái tên khá thú vị được giám đốc dự án Ryan Gibson đặt theo món bánh tráng miệng truyền thống. Cupcake được bổ sung khá nhiều tính năng và cải tiến mới so với hai phiên bản public đầu tiên. Một số tính năng đáng chú ý là up video lên Youtube, tự động xoay màn hình và hỗ trợ bàn phím của bên thứ ba. Một số điện thoại được cài sẵn Android 1.5 Cupcake là HTC Hero và Samsung Galaxy S – chiếc điện thoại Samsung Galaxy đầu tiên.
Chiếc bánh vòng Donut là tên của hệ điều hành Android 1.6 ra mắt tháng 9 năm 2009. Hệ điều hành này hỗ trợ các nhà mạng dựa trên CDMA, giúp điện thoại Android được bán bởi tất cả các nhà mạng trên toàn thế giới.
Các tính năng mới bao gồm giới thiệu box tìm kiếm nhanh; chuyển đổi nhanh giữa chụp ảnh, quay video và thư viện để hợp lý hóa trải nghiệm camera. Donut cũng giới thiệu tiện ích Power Control để quản lý Wi-Fi, Bluetooth, GPS,…
Một trong những chiếc điện thoại được cài đặt sẵn Donut là Dell Streak. Chiếc điện thoại này có màn hình 5 inch, một kích thước khổng lồ vào thời điểm đó. Thậm chí Dell Streak ngày đó còn được xem là một chiếc điện thoại lai máy tính bảng (tablet).
Vào tháng 10 năm 2009, khoảng một năm sau khi ra mắt Android 1.0, Google đã phát hành phiên bản 2.0 của HĐH này, với tên mã chính thức là Eclair. Đây là phiên bản Android đầu tiên có tính năng chuyển đổi văn bản thành giọng nói, đồng thời giới thiệu một số tính năng mới như hình nền động, hỗ trợ nhiều tài khoản, điều hướng Google Maps,…
Motorola Droid là chiếc điện thoại đầu tiên chạy Android 2.0. Droid cũng là điện thoại Android đầu tiên được bán bởi nhà mạng Verizon Wireless. Một câu chuyện thú vị về cái tên Droid khi cái tên này đã được Lucasfilm đăng ký cho loạt phim nổi tiếng “Chiến tranh giữa các vì sao”. Motorola đã phải xin phép và trả một khoản tiền cho Lucassfilm để đặt tên Droid cho điện thoại của mình. Dòng điện thoại mang tên Droid đã được Motorola phát triển cho đến cuối năm 2016.
Hệ điều hành có cái tên dành cho những người yêu thích sữa chua - Android 2.2 Froyo được Google giới thiệu vào tháng 5 năm 2010. Các tính năng mới của hệ điều hành này bao gồm điểm phát sóng di động Wi-Fi (hotspot), hỗ trợ đèn flash, thông báo đẩy qua dịch vụ nhắn tin qua đám mây (C2DM).
Android 2.2 đánh dấu sự xuất hiện của Nexus One – chiếc điện thoại đầu tiên mang thương hiệu Nexus của Google. Mặc dù Nexus One đã ra mắt trước đó từ đầu năm 2010. Nhưng khi đó máy chỉ cài hệ điều hành Android 2.1 và đã được nâng cấp lên Android 2.2 đầu tiên. Nexus One là sự kết hợp của Google và HTC, đây là sản phẩm rất nổi tiếng thời đó.
Android 2.3 Gingerbread (bánh gừng) được ra mắt vào tháng 9 năm 2010. Hệ điều hành này có giao diện mới, thêm tính năng NFC. Tiếp tục là một sản phẩm từ Google mang tên Nexus S được ưu ái cài đặt sẵn hệ điều hành này. Tuy nhiên thay vì hợp tác với HTC, Nexus S là sản phẩm từ Google và Samsung. Hệ điều hành Gingerbread cũng mở đường cho sự phát triển của xu hướng chụp ảnh “tự sướng” selfie khi hỗ trợ cho nhiều máy ảnh (camera trước và camera sau), đồng thời hỗ trợ gọi video trong Goole Talk.
Honeycomb (tổ ong) là một phiên bản hệ điều hành khá kỳ lạ. Đây là hệ điều hành dành cho máy tính bảng và các thiết bị di động màn hình lớn. Giao diện và các tính năng được thiết kế để phù hợp hơn cho màn hình lớn với thanh thông báo nằm ở dưới cùng thay vì đặt ở trên. Hệ điều hành này ra mắt vào tháng 2 năm 2011.
Android 3.0 Honeycomb là lời đáp trả của Google dành cho chiếc iPad đầu tiên năm 2010. Ý tưởng của Honeycomb là tạo ra các tính năng mà chỉ có màn hình lớn mới tận dụng được. Tuy nhiên Honeycomb đã trở thành một phiên bản Android ít phổ biến nhất. Google sau này quyết định tích hợp các tính năng của nó lên phiên bản tiếp theo 4.0, Ice Cream Sandwich.
Được phát hành vào tháng 10 năm 2011, phiên bản Ice Cream Sandwich là một trong những bản Android nổi tiếng nhất. Đây là phiên bản kết hợp giữa Gingerbread và Honeycomb, đồng thời tích hợp thêm một số tính năng mới như ứng dụng yêu thích trên màn hình chủ; mở khóa điện thoại bằng khuôn mặt; vuốt để xóa thông báo; giám sát dữ liệu di động đã sử dụng.
Kỷ nguyên Jelly Bean trong lịch sử Android bắt đầu vào tháng 6 năm 2012 với phiên bản Android 4.1. Google đã nhanh chóng ra mắt tiếp Android 4.2 và 4.3 cùng tên Jelly Bean vào tháng 10 năm 2012 và tháng 7 năm 2013. Jelly Bean giới thiệu trình duyệt web Chrome của Google; tính năng Google Now; dự án Project Butter tăng hoạt ảnh và tốc độ phản hồi cảm ứng; phản chiếu ra màn hình ngoài; chụp ảnh HDR.
Android 4.4 là phiên bản hệ điều hành đầu tiên sử dụng tên của một loại kẹo đã được đăng ký nhãn hiệu. Ban đầu Google định sử dụng cái tên Key Lime Pie. Tuy nhiên giám đốc quan hệ đối tác toàn cầu Android của Google, ông John Lagerling đã cho rằng Key Lime Pie không phải là một cái tên quen thuộc đối với toàn thế giới. Chính vì vậy John đã liên hệ với Nestle, đơn vị chủ quản của thanh kẹo KitKat và xin phép họ sử dụng tên này cho Android 4.4. Sau đó Nestle đã đồng ý và chúng ta có Android 4.4 KitKat.
KitKat không có nhiều tính năng mới, nhưng có một tính năng quan trọng để thị trường Android được mở rộng hơn. Với Android 4.4 KitKat, các smartphone có RAM chỉ 512MB cũng có thể chạy mượt. Điều này giúp cho điện thoại thông minh trở nên rẻ hơn rất nhiều khi máy cấu hình thấp được bán ra nhiều hơn. Như thường lệ một chiếc điện thoại từ Google – Nexus 5 là thiết bị đầu tiên được cài sẵn Android 4.4 KitKat.
Ra mắt lần đầu vào mùa thu năm 2014, Android 5.0 Lollipop là một sự thay đổi lớn về giao diện. Đây là phiên bản HĐH đầu tiên sử dụng ngôn ngữ thiết kế Material mới từ Google. Đây là một giao diện đơn giản theo xu hướng phẳng, sử dụng tự do các hiệu ứng ánh sáng và bóng tối. Đồng thời thanh điều hướng, thanh thông báo, màn hình khóa cũng được cải tiến để nhìn trực quan và đơn giản hơn.
Bản cập nhật Android 5.1 tiếp theo có một số thay đổi như hỗ trợ cuộc gọi 2 SIM, HD Voice và tính năng bảo vệ thiết bị, ngăn chặn kẻ trộm truy cập vào điện thoại của bạn ngay cả khi khôi phục cài đặt gốc. Chiếc smartphone Nexus 6 và máy tính bảng Nexus 9 của Google là những thiết bị đầu tiên được cài sẵn Lollipop.
Android 6.0 Marshmallow được phát hành vào mùa thu năm 2015. Hệ điều hành này cung cấp ngăn kéo ứng dụng cuộn theo chiều dọc mới; tab Google Now; hỗ trợ mở khóa vân tay; cổng kết nối USB-C và cổng thanh toán Android Pay (Google Pay). Các thiết bị đầu tiên cài sẵn Marshmallow là smartphone Nexus 6P và Nexus 5X; máy tính bảng Pixel C của Google.
Phiên bản 7.0 của hệ điều hành từ Google ra mắt vào mùa thu năm 2016. Đây là Android N hay Nougat. Các tính năng mới của Nougat bao gồm sử dụng đa nhiệm tốt hơn cho điện thoại màn hình lớn, ví dụ như chia đôi màn hình, chuyển đổi nhanh giữa các ứng dụng. Google cũng cung cấp API Vulkan để hiển thị 3D nhanh hơn; cho phép các nhà phát triển can thiệp vào Daydream VR.
Hệ điều hành Nougat cũng đánh dấu sự ra mắt của Pixel và Pixel XL, những chiếc điện thoại đầu tiên có phần cứng của Google sản xuất. Ngoài ra LG V20 cũng là sản phẩm đầu tiên được cài sẵn Android 7.0 Nougat.
Vào tháng 3 năm 2017, Google đã phát hành bản Preview cho nhà phát triển hệ điều hành Android O. Trước khi phát hành phiên bản này, Hiroshi Lockheimer, phó chủ tịch cấp cao phụ trách Android của Google đã đăng một bức ảnh GIF về bánh Oreo lên Twitter, gợi ý tên của loại bánh quy này sẽ được đặt cho Android 8.0.
Vào tháng 8, Google đã chính thức công bố tên gọi Oreo cho Android 8.0. Google cũng lần đầu tiên trưng bày tượng Android Oreo tại một sự kiện báo chí ở New York và tại trụ sở chính. Android Oreo có menu cài đặt trực quan hơn; hỗ trợ API tự động điền mật khẩu để quản lý mật khẩu dễ dàng hơn; kênh thông báo trạng thái mới; chế độ picture-in-picture. Android 8.0 lần đầu tiên được cài đặt trên Google Pixel 2.
Google ra mắt bản Preview dành cho nhà phát triển của Android 9.0 P vào ngày 7 tháng 3 năm 2018. Đến ngày 6 tháng 8 năm 2018, công ty đã chính thức ra mắt Android 9.0 với tên mã chính thức là Pie.
Android 9.0 Pie gồm khá nhiều tính năng quan trọng, trong đó nổi bật nhất là loại bỏ các phím điều hướng truyền thống để thay bằng thao tác vuốt. Tính năng này phù hợp cho xu thế điện thoại đang có xu hướng màn hình lớn hơn và gần như không còn viền màn hình. Android 9.0 Pie cũng giúp cải thiện thời lượng pin bằng cách sử dụng công nghệ máy học (AI), dự đoán ứng dụng nào bạn sẽ sử dụng và ứng dụng nào bạn ít sử dụng. Android 9.0 Pie không chỉ xuất hiện cùng Google Pixel mà còn cả Essential Phone, chiếc điện thoại được sản xuất bởi nhà sáng lập Android như chúng ta đã nói ở đầu bài viết.
Android 10 là một cột mốc trong lịch sử phát triển hệ điều hành Android. Phiên bản này đánh dấu 10 năm ra mắt hệ điều hành và đây cũng là lần đầu tiên Google quyết định bỏ tên một món bánh hay kẹo nào đó cho Android 10. Đơn giản Android 10 chỉ được biết đến với tên gọi khác là Android Q, có một logo mới và được chính thức công bố vào ngày 22 tháng 8 năm 2019.
Có khá nhiều tính năng hấp dẫn và API mới trên Android 10. Hệ điều hành này có giao diện sẵn sàng cho dòng điện thoại màn hình gập; giới thiệu chế độ màn hình tối (Dark Mode); tính năng điều hướng bằng cử chỉ mới; trả lời tin nhắn thông minh; menu chia sẻ tiện dụng hơn và nhiều quyền kiểm soát hơn trên các ứng dụng.
Ngày 18 tháng 2 năm 2020, Google ra mắt bản Preview đầu tiên cho nhà phát triển phiên bản Android 11. Sau một số bản public beta, Android 11 đã chính thức được giới thiệu vào ngày 8 tháng 9 năm 2020. Các tính năng mới trên phiên bản này bao gồm danh mục thông báo cuộc trò chuyện mới, đây là nơi hệ thống tập hợp lịch sử tất cả các cuộc gọi từ nhiều ứng dụng khác nhau; tùy chọn lưu mọi thông báo đã xuất hiện trên điện thoại trong 24 giờ; cho phép quay lại màn hình điện thoại mà không cần sử dụng ứng dụng bên thứ ba; tối ưu cho việc điều khiển nhà thông minh (smart home).
Hầu hết smartphone thời điểm viết bài này đều sử dụng Android 12. Hệ điều hành này chính thức ra mắt vào ngày 19 tháng 10 năm 2021, cùng với dòng Pixel 6. Ở Android 12, Google đã có nhiều thay đổi về giao diện, Google gọi là giao diện Material You. Với giao diện này, người dùng có thể tùy biến và cá nhân hóa mạnh mẽ hơn, như trích xuất màu từ hình nền để áp dụng cho toàn bộ giao diện hệ thống; các widget dễ sử dụng hơn; menu cài đặt nhóm trực quan và thông minh hơn; đồng thời hiệu ứng chuyển động mượt mà hơn. Ngoài ra Google còn bổ sung Chế độ một tay, Chụp ảnh màn hình cuộn và nhiều tính năng khác. Bạn có thể tham khảo các tính năng mới trên Android 12 tại đây.
Android 13 vừa mới được ra mắt chính thức vào ngày 15 tháng 8 vừa qua trên các sản phẩm điện thoại Pixel. Hiện chỉ mới một số smartphone cao cấp được cập nhật hệ điều hành này. Android 13 nâng cao quyền riêng tư của người dùng khi các ứng dụng cần phải xin phép người dùng nếu muốn gửi thông báo hay truy cập vào hệ thống; hỗ trợ Bluetooth LE Audio và code âm thanh LC3, cho phép nhận và chia sẻ âm thanh giữa nhiều thiết bị Bluetooth cùng lúc; chế độ chia đôi màn hình thông minh hơn. Bạn có thể tham khảo thời gian xem khi nào điện thoại của bạn được cập nhật Android 13 tại đây.
Android 14 trở thành phiên bản mới nhất của Android được giới thiệu và chuẩn bị đến tay người dùng trong thời gian tới. Phiên bản này sẽ đến với loạt cải tiến ấn tượng như tùy chọn màn hình khóa mới với hình nền AI hoặc Emoji, hợp nhất dịch vụ Passwords và Autofill, dễ dàng Chuyển đổi dữ liệu tự động giữa 2 SIM và hơn thế nữa. Theo dự kiến, Android 14 sẽ được cập nhật vào tháng 8 và Google Pixel cùng Samsung, Xiaomi, OPPO là những thương hiệu sẽ sử dụng cho các thiết bị của họ.
Android là hệ điều hành đã làm thay đổi khả năng của thiết bị di động, giúp tất cả mọi người đều được trải nghiệm smartphone và các thiết bị thông minh khác như máy tính bảng, đồng hồ, TV hay cả ô tô. Trải qua rất nhiều năm, Android đã đi từng bước vững chắc để trở thành hệ điều hành dành cho tất cả, liên tục cập nhật các tính năng và mang đến một hệ sinh thái thân thiện, an toàn, thông minh cho người dùng.
Chính Android đã biến một thiết bị chỉ có chức năng thông thường thành một thiết bị hữu ích cho cuộc sống. Đó là lý do mà GPS (Hệ thống định vị toàn cầu) giúp bạn tránh tắc đường, đồng hồ có thể nhắn tin và Trợ lý có thể trả lời câu hỏi. Hệ điều hành này chạy trên 2,5 tỷ thiết bị đang hoạt động. Mọi thứ từ điện thoại 5G cho đến chiếc máy tính bảng đầy ấn tượng, tất cả đều có sự hỗ trợ của Android.
Android đang chiếm tới 70% thị phần thiết bị di động trên thế giới, từ những sản phẩm có giá chỉ 1 triệu đồng hay những sản phẩm cao cấp giá vài chục triệu đồng. Tuy nhiên trong tương lai Google hứa hẹn sẽ mang đến nhiều điều hơn nữa, ví dụ những chiếc laptop hay PC chạy Android chẳng hạn. Sẽ không tránh khỏi những thách thức, nhưng Android được kỳ vọng tiếp tục thống trị thị trường, phát triển mạnh mẽ và mang đến nhiều giá trị cho người dùng hơn nữa.
(nguồn tham khảo: Android; Androidauthority)
Nhập số điện thoại mua hàng để hưởng
đặc quyền riêng tại FPT Shop
Quý khách vui lòng nhập mật khẩu để đăng nhập tài khoản
Mật khẩu có ít nhất 6 ký tự
Cập nhật thông tin tài khoản của quý khách